Indeks:Polski - Gwara policyjna
To hasło wymaga dopracowania Należy w nim poprawić: posortować alfabetycznie; przejrzeć pod kątem interpunkcji; poprawić styl Wszystkie hasła muszą używać odpowiedniego szablonu i być napisane w uporządkowany i zrozumiały sposób. |
Gwara policyjna – gwara środowiskowa policjantów.
Zadania[edytuj]
- doręczyć wezwanie – przekazanie osobie dokumentu, który nie został doręczony pocztą. Szczególnym przypadkiem jest fotowezwanie
- dostarczyć (delikwenta) – doprowadzić osobę
- fotowezwanie – wniosek do sądu grodzkiego związany z wykroczeniem zarejestrowanym za pomocą fotoradaru
- interwencja – policjant podejmuje działania w celu przywrócenia porządku
- KMZ – kontrola miejsca zagrożonego
- koordynowana – trasa, którą należy pilnować
- KPN – kontrola parkingu niestrzeżonego
- kwitnąć (na posterunku) – pracować na długotrwałym posterunku, najczęściej dotyczy to drogówki
- patrolowanie, zdzieranie butów – patrolowanie wyznaczonego miejsca
- patyk – warta (na terenie jednostki) na posterunku ze szlabanem
- posterunek zaporowy – miejsce, w którym policjant (najczęściej z drogówki) dokonuje kontroli
- przewóz, konwój – przewożenie, eskortowanie osób zatrzymanych
- ZI – zabezpieczenie imprezy masowej
Typowe interwencje[edytuj]
- Bus Operacyjny Konwoju (inaczej Biuro Obsługi Klienta) - jednostka mobilna do przewozu zatrzymanych
- breloczek, wieszak – ktoś się powiesił
- demolka – chuligani demolują różne przedmioty
- dmuchanko, przedmuchanie – badanie trzeźwości alkomatem
- domowa, domówka – awantura w domu
- drutuj – użyj kajdanek służbowych
- dziesiona – kradzież z pobiciem (od dawnego art. 210 kk; obecnie art. 280 kk)
- dzwon, pocałowali się, dali cmoka, zrobili z dupy garaż – kolizja
- kupa złomu (z przewagą kupy) – poważna kolizja
- latawiec, Pan Kleks – samobójca skoczył z okna
- leży, położył się, płyt słucha, leżak, trol, zalega – nietrzeźwy leży w stanie upojenia alkoholowego
- mocno pomarańczowe, masz ... (tu informacja o samochodzie) na kolorze – przejazd na czerwonym świetle
- nadać kierunek – przekonać osobę by odeszła w pożądane miejsce
- nielegalny ubój – zabójstwo
- pływak, spławik, szuwarek – zwłoki w wodzie
- pouczenie – policjant ma wytłumaczyć obywatelowi jak należy się zachować
- pouczenie odczuwalne – albo z użyciem pałki albo poprzez nałożenie mandatu karnego
- pouczenie z przedłużeniem (konstytucji) – użycie środka przymusu w postaci pałki służbowej
- pouczyć do – policjant informuje gdzie należy załatwić daną sprawę; wyrażenie często występuje w formie "pouczono do dzielnicowego" lub nawet anegdotycznie "pouczono do szklarza"
- przejrzeć (coś) – przeszukać np. samochód, mieszkanie
- przetrzepać (kogoś) – przeszukać, najczęściej chodzi o rewizję osobistą
- sąsiedzka, wojna graniczna, Kargul–Pawlak – awantura obejmująca więcej niż jedno mieszkanie
- siekierezada – potyczki kibiców
- skóra – zgon
- skuć – zakuć w kajdanki
- uczy się chodzić – pijany pieszy zagraża bezpieczeństwu ruchu
- wejście – interwencja w mieszkaniu związana na przykład z wyłamaniem drzwi
- wejście na cztery pały – interwencja w mieszkaniu związana z bardzo agresywnymi lokatorami wymagająca użycia środków przymusu
- wjazd na sanki – tymczasowe aresztowanie
- wskaże – na miejscu osoba, która zgłasza, poda dokładnie przyczynę i ewentualnych sprawców
- wypłata ręczna – użycie siły w stosunku do lumpów zamiast wystawiania im mandatu karnego
- wyrwa – kradzież zuchwała poprzez wyrwanie przedmiotu z rąk
- z górnej półki – nałożenie maksymalnego dopuszczalnego taryfikatorem mandatu za dane wykroczenie
- zakłócenie – najczęściej zakłócenie ciszy nocnej, ktoś się bardzo głośno zachowuje
- znęty alimenty – awantura rodzinna
od numerów paragrafów Kodeksu Wykroczeń lub Kodeksu Karnego:
- 119 – kradzież mienia drobnej wartości, częste zgłoszenie do supermarketów
- 124 – zniszczenie mienia o drobnej wartości
- 148 – zabójstwo
- 158 – pobicie
- 87 – jazda po pijaku – dawny artykuł 87 par. 1 "jazda w pijanym widzie"
Miejsca[edytuj]
- izba, detoks, żłób, żłobek, betlejem, wytrzeźwiołka, ciocia Kola, Kolska (w Warszawie izba mieści się przy ulicy Kolskiej), dom białych koszul, izba lordów, do węża, Matysiaki, dom chłopa, góreczka, M6, rozrywki (od nazwy ulicy w Krakowie), hotel, Kochanowskiego (od nazwy ulicy w Rzeszowie), ODON (Ośrodek Dla Osób Nietrzeźwych w Poznaniu), opiekuńczo 157, 22 (od numeru posesji przy ulicy Dąbrowskiego 22 w Szczecinie), WROPON (Wrocławski Ośrodek Pomocy osobom nietrzeźwym) , IW (czyt. i-wu) – izba wytrzeźwień
- ancel – więzienie
- dołek – izba zatrzymań
- dechy, pudło – areszt
- grzyb – dyżurka
- trolownia, trolowisko, ogrzewalnia – koczowisko bezdomnych lub rzad. noclegownia
- sieczkarnia, przejściówka, piekiełko – pomieszczenie przejściowe dla zatrzymanych
- kok, świr, czubki, na Sobieskiego, Morawica, Dziekanka, Tworki, Abramowice, Straszęcin, Kobierzyn, Dąbrowskiego (Andrychów) – szpital psychiatryczny
- klub pod pałami – kasyno policyjne
- fabryka, firma, baza, pałac – komisariat lub komenda
- duża patelnia, 103 – centralne skrzyżowanie Warszawy, Marszałkowska – Al Jerozolimskie
- giełda, palma, 101 – skrzyżowanie Nowy Świat – Al. Jerozolimskie w Warszawie
- źródełko – sklep nocny, ale także w Warszawie bar o takiej nazwie niedaleko stadionu Legii
- buda – budka wartownicza (najczęściej spotykana pod ambasadami w Warszawie)
Wyposażenie[edytuj]
- czarny, czarnuch, moro – czarny mundur służbowy (ćwiczebny)
- żółtek, oczojeb, miękki taktyk – służbowa kamizelka odblaskowa
- taktyk – kamizelka taktyczna (noszona najczęściej przez oddziały prewencji podczas służb patrolowych)
- listonosz – granatowy mundur służbowy
- pała, guma, lola, rabarbar, rabarber – pałka służbowa (ogólnie)
- biała, blondyna, siwa – pałka szturmowa starego typu, stąd popularne zaliczył kilka długich blondynek na temat osoby, wobec której policjant użył pałki służbowej
- osiemdziesiątka, szturmówka – długa pałka szturmowa
- tonfa – pałka z poprzeczką
- banan, donald, kredka – krótka pałka patrolowa
- baton (z ang.) – pałka teleskopowa
- zimny koniec – rękojeść pałki służbowej
- obrączki, bransoletki – kajdanki
- RMG, rmgacz, dezodorant, sprej, psikacz – Ręczny miotacz gazu (gaz obezwładniający)
- żółw – kamizelka kamienioodporna
- hałer, przyłbica – kask z przyłbicą
- zoltar – dawniejszy biały kask szturmowy
- mrówa, poczwara – transporter opancerzony BTR–60
- śmigło – helikopter policyjny
- wkładka – uprawnienia do kierowania pojazdami uprzywilejowanymi
- radiola, wóz, dyskoteka – radiowóz
- rajdowóz – radiowóz pościgowy (najczęściej Vectra lub Mondeo z mocnym silnikiem)
- polewaczka, czajnik, konewka, kokakola, ogrodnik, świnia, AWO – armatka wodna
- świetlica – duży samochód ciężarowy
- świniobus – autobus służący do przewozu policjantów oddziału prewencji (OPP)
- diabeł, Herr Flick – radiowóz Lublin
- lodówa, wieloryb, suka, V-Wej (czyt. fałwej), teczwórka, kabaryna – radiowóz VW transporter lub Ford Transit
- przewozówka, trzecia klasa, bydłowóz, taxi bagażowe, wesoły autobus (ma także drugie znaczenie) – samochód przeznaczony do przewożenia nietrzeźwych do izby wytrzeźwień
- wesoły autobus (ma także drugie znaczenie), czarna karetka – karawan do przewożenia zwłok
- stacja, radio, szczekaczka, wiertarka, eryk, cegła, motorolka – radiostacja
- repiter, ripiter – przemiennik, urządzenie retransmitujące rozmowy radiowe tak, by policjanci mogli rozmawiać przez radiostację nawet wtedy, gdy łączność bezpośrednia nie jest możliwa (na przykład są za daleko od siebie).
- korzonek – antena od radiostacji Ericssona
- pezet – kamizelka szturmowa
- pokemon – karta magnetyczna służąca do wejścia do komendy stołecznej, potocznie czasami legitymacja policyjna
- blacha – odznaka
- szmata – legitymacja (słowo uznawane za obraźliwe)
- suszara, suszarka, rapid, chlebodawca – ręczny radar pistoletowy (Rapid)
- foto, ramer, mulcianka, gatso, statyw, kukułka – fotoradar
- skrzynka – obudowa stacjonarnego fotoradaru
- latarka z marchewą – nasadka do latarki służąca do zatrzymywania pojazdów
- bat, lizak – tarcza do zatrzymywania pojazdów
- kajet – notatnik służbowy
- ogon, nos, piesek, biały kieł – pies tropiący
- piesek na bombę, nos od bumbum – pies tropiący wyszkolony w szukaniu materiałów wybuchowych
- pies na trawkę, niuch na ćpuny – pies tropiący narkotyki
- alkomat, alkotest, dmuchawka, Dragger – przyrząd do pomiaru stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu
- gwizdek, rura – ustnik od alkomatu
- góra, bomby, bulaje, bańki, błyski – światła błyskowe radiowozu
- dół, wycie, huki, tirarira, hejnał, wilk pies, bomby – syrena (sygnały dźwiękowe; wilk–pies–leon – określenie rodzaju sygnałów syreny napisane na urządzeniu Elfir używanym powszechnie w radiowozach), stąd:
- góra–dół, trąba bomba – jazda na sygnałach
- Bluebird, Urządzenie, Em te en (MTN) – Terminal policyjny
Osoby[edytuj]
Osoby, wobec których policjant podejmuje interwencje:
- doliniarz – kieszonkowiec
- krawiec – kieszonkowiec (wł. osoba, która rozcina torby tak, by wypadła z nich zawartość)
- babcia Jadzia – nielegalna melina; kobieta nielegalnie produkująca alkohol
- hasio maszkietnik – menel jedzący ze śmietnika
- żul, nur, nurek, menel, menelaos, chlor, chwiej, trol, marian, żulio menelio , filc – najczęściej pijana osoba z marginesu społecznego
- chudzielec, wykałaczka, zapałka, żydóweczka, draska, patyk, marcinek – osoba bardzo chuda i agresywna, niestwarzająca zagrożenia dla policjanta
- leżak, ombre, kuba, leżyk – pijany nieprzytomny
- jagodzianki, strażniczki lasu, tirówki, koleżanki – prostytutki przydrożne
- panienki, koleżanki – prostytutki
- motyka, panterka – prostytutka z lepszym wyglądem
- kark, schab, BMW–ABS, wkład, koks, prosiak – dresiarz, osoba umięśniona
- smyk, gnój, glut, szczur – nieletni z przeszłością kryminalną
- jeniec – zatrzymany
- dil – diler narkotyków
- smakosz, gorzelnik, śruba, artykuł, promil – pijany kierowca
- wysprzęglony – mocno pijany
- hejnalista – żul pijący tanie wino wprost z butelki
- herbatnik przy paśniku – bezdomny przy kontenerze na śmieci
- ćpacz, ćpun – narkoman
- transplantator – złodziej
- padalec, mistrz kierownicy – kierowca istotnie przekraczający przepisy ruchu drogowego
- majtkowy – sprawca przestępstwa na tle seksualnym
- dziesięć, dwadzieścia... – osoba numer jeden, numer dwa itd.
- skwarka – zwłoki po pożarze
- spodnie – facet
- spódnica – kobieta
- zgniłek – denat w stanie rozkładu
- niepotrzebny(a), biały(a) – w rozmowie z dyżurnym, osoba nie figurująca w rejestrze poszukiwanych
- figurant, figura, fluś – osoba w zainteresowaniu operacyjnym
- uchol – cywilny informator policji
- wrzód, wardęga – uciążliwy swoim zachowaniem uczestnik interwencji
Samochody[edytuj]
- kółka – samochód ogólnie (częste przy działaniach CBŚ)
- beema, bimer, bandit motor wagen – ogólnie BMW
- świnia, dreswagen – stare BMW, ale:
- dresowóz – Volkswagen Golf I lub II, zazwyczaj po domorosłym tuningu
- mietek, merc – mercedes
- fiut, fiaciszon – Fiat 125p
- maluszek, kaszel, kaszlak – Fiat 126p
- kijanka - Kia Ceed
- fokus pokus – Ford Focus
- misiek – Mitsubishi
- pelaśka – skoda 105L
- renia, renówka – Renault, ale:
- lala – Renault Laguna
- kopnięty – samochód o nadwoziu hatchback
- kaczka – Ford Ka, ale:
- kacza morda – Jaguar
- trapez – Polonez Caro
O samochodzie, który kwalifikuje się do zatrzymania dowodu rejestracyjnego:
- strucel, szrot, złom, turlacz, rozpadówa, rudy, dziurawiec – ogólnie o samochodzie w niedostatecznym stanie technicznym
- pyta, rura, kubeł, armata – wydech o znacznej średnicy
- czarnowidze – przyciemniane amatorsko szyby
- skrzydło – duży spojler
- widok viagry – przeniebieszczone pseudoksenonowe światła, w dodatku źle ustawione, może także oznaczać niebieskie światła postojowe lub oświetlenie tablicy rejestracyjnej w kolorze innym niż biały
- badlook – przysłonięta część świateł
- czteroślad – samochód po poważnym wypadku, amatorsko naprawiany, ma przekoszoną karoserię
- karling, kerling – niesprawne hamulce
- deskorolka, ślizg na dupie – obniżone zawieszenie, wykonane niezgodnie z przepisami
- turbodziura – bardzo hałaśliwy samochód
- zasłona dymna – stary diesel z niesprawnym wtryskiem paliwa
Inne typowe wyrażenia[edytuj]
- omega – (dawniej oskar, przedtem też omega) – komunikat do wszystkich
- góra, góra–dół, bomby, trąba–bomba, dzwonki – jazda na sygnałach
- lewy – kierowca radiowozu
- prawy – ten kto siedzi na miejscu pasażera obok kierowcy, w patrolu pieszym obaj są "prawi"
- zmiana!, zimnym końcem! – polecenie bicia twardszą rękojeścią pałki służbowej
- lejce – prawo jazdy
- kwit, faktura – mandat karny
- kwitować – wystawiać mandat a także potwierdzić odbiór omegi
- MKK – mandat karny kredytowany
- MKG – mandat karny gotówkowy
- MKZ – mandat karny zaoczny
- nn, eny – osoba nieznana
- oddalić się – wspomniana osoba nie znajduje się w podanym miejscu (oddalił się przed przybyciem a zgłaszającą pouczono)
- pan przedmuchany ma na wydechu […] miligramów – podczas badania trzeźwości alkomat wykazał stężenie alkoholu […] miligramów na litr
- abla – mówi
- kolor, bocian – czerwone światło
- żaba, kapusta – zielone światło
- zatwardzenie, parówa - korek na drodze
- poziome – oznakowanie poziome, najczęściej określenie jest używane przy wykroczeniu polegającym na jeździe niezgodnie z oznakowaniem poziomym pasów ruchu
- wsadzać do skrzynki – uruchamiać stacjonarny fotoradar
- totolotek – wypełnianie dokumentu o znęcaniu się nad rodziną, tzw. niebieskiej karty albo karty po wypadku drogowym
- ratunek – kanał ratunkowy w radiostacjach Ericssona (numer kanału 08–001) i Motoroli
- wybrać (najczęściej w formie "wybierz mnie") – w radiostacjach Ericssona – przejść na kanał rozmów bezpośrednich (technicznie i–call)
- reset nieudany, jedziemy do serwisu – nie udało się obudzić śpiącego nietrzeźwego i trzeba go zawieźć do izby wytrzeźwień
- zabrać okładki – zatrzymać prawo jazdy
- wrzucić kogoś/wózki na bęben – sprawdzić osobę/samochód w komputerze
- trafiony – kierowca tak pijany, że badanie alkomatem jest jedynie formalnością
- fanty – przedmioty pochodzące z przestępstwa
- trzepanie sierści – użycie środka przymusu
- przytargać – doprowadzić na komisariat
- telefon jest grany – delikwent rozmawia przez komórkę albo niszczy automat telefoniczny
- złotówa, cierp – taksówkarz, ale:
- złoty 10, złoty 20 – 110 km/h, 120 km/h
- puścić faksem do Koszalina – wrzucić dokument do niszczarki
- odwalić kamień, odrzucić kamień – wykonać czynności przed osadzeniem zatrzymanego
- na krew – jechać z osobą zatrzymaną na badanie krwi pod kątem stężenia alkoholu
- pobrać krew, kaszanę – pobrać ze szpitala fiolki z krwią na badanie pod kątem stężenia alkoholu
- dla was – koniec interwencji
- zarzucić druty – założyć podsłuch telefoniczny
- będzie wnioch – sporządzić wniosek do sądu rejonowego, występuje automatycznie w momencie odmowy przyjęcia mandatu, spotyka się także przy poważniejszych wykroczeniach
- złoty – promil
- funt – postępowanie wobec policjanta zakończone karą
O pościgu[edytuj]
- wyrwał (kitę) – energicznie ruszył
- ciągnie kitę – szybko jedzie, za nim radiowóz
- hołek – ostro prowadzi, zna się na szybkiej jeździe samochodem
- M12 – jedzie prosto
- zrobił 3,9 – skręcił w prawo, (w lewo); analogicznie zrobił 6 – zawrócił na rondzie
- zrobił 6 na raz, zawrócił na raz – zawrócił z użyciem ręcznego hamulca lub na poślizgu
- wrzucił do pieca – jedzie szybciej
- wir w baku – samochód z mocnym silnikiem o bardzo dużej pojemności
- ferrari – bardzo szybki samochód (obojętnej marki), niesłychanie trudny do pościgu
- odchodzi (jakbyśmy go polonezem gonili) – ma bardzo dobre przyspieszenie
- decha szafy – radiowóz pościgowy szybciej nie pojedzie
- robi bokami – zakręty pokonuje z poślizgiem
- przeskoczył na kolorze – przejechał na czerwonym świetle
- czekamy – jest ustawiony posterunek blokadowy
- na patykach – ucieka piechotą
- komitet powitalny – blokada policyjna
Po godzinach[edytuj]
- potrzebuję żarówkę 45 volt, przywieź XWA na literkę W – prośba o zakup alkoholu
- zmontować coś, robić coś – pójść pić alkohol
- flakon – 0,5 litra wódki
- trwa przesłuchanie – właśnie pijemy (dobra wódka – trwa poważne przesłuchanie)
- podaj świadka – podaj kieliszek
- świadek został oczyszczony z zarzutów – kieliszek został opróżniony
Policjanci i inni funkcjonariusze[edytuj]
- czarni, kominiarze – oddział antyterrorystyczny
- lekarz ostatniego kontaktu – anatomopatolog
- charon, charony, łapiduchy – pracownicy zakładu pogrzebowego przewożący ciała zmarłych
- sef, komediant, stary, 01 (zero-jeden) – komendant
- młodszy sierżant, nadposterunkowy – starszy posterunkowy
- sierściuch – sierżant
- traktorzysta, schabowy – sierżant sztabowy
- szaszłyk – aspirant
- dwukropek – podkomisarz
- tańczący z wilkami – układający grafik
- dzięcioł, kot – młody policjant
- pieczarki, ruchacze, drogowskazy, wiatraki, miśki, halty – wydział ruchu drogowego
- szwej – policjant oddziału prewencji
- gumisie, krymy – sekcja kryminalna
- krakersy – pracownicy KR (komendy rejonowej)
- śledź – śledczy
- technik – pracownik odpowiedzialny za działania techniczne takie jak fotografowanie, zdejmowanie mikrośladów
- grupa – funkcjonariusze dokumentujący poważne zdarzenie, takie jak niewyjaśniony zgon
- ćpun – także pracownik od spraw narkotykowych
- profesor – profos w izbie zatrzymań albo pracownik izby wytrzeźwień zaprowadzający porządek przy agresywnych pijakach
- szeryf – dzielnicowy
- biurwa – pracownica biurowa mająca za nic funkcjonariuszy w terenie
- ZOMO, ZOMOza, zomole, szweje, pałkarze, pretorianie, kosmonauci – Prewencja
- zaby, żaby – funkcjonariusze biorący udział w zabezpieczeniach, także nazwa kanału w radiostacjach Ericcsona w Warszawie przeznaczonego do rozmów podczas akcji zabezpieczeń imprez masowych
- PEZET, TELETUBISIE, łosie, centralne biuro śmiechu, ceboś – Centralne Biuro Śledcze ale także:
- PEZET – także patrol zmotoryzowany (ma jeszcze inne znaczenie)
- PEZET – Biuro do Walki z Przestępczością Zorganizowaną KGP
- borowik – funkcjonariusz BOR (Biura Ochrony Rządu)
- abwera – Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
- szejk – pracownik stacji paliw
- bieżnik – pracownik zajmujący się samochodami
- psiarczyk – przewodnik psa tropiącego
- palce, pianista – technik daktyloskopii
- kominiarz, ateciak, ate, czarny – antyterrorysta
- wypadkowicz, wypadkowa, johnny – sekcja wypadkowa WRD
- faceci w rajtuzach – patrol rowerowy
- golfista – patrol jeżdżący meleksem
- gołębiarz – strzelec wyborowy
- ciągnący z buta, dający z lacza, dwusuw, piechtowóz – patrol pieszy
- zmot, kawaleria – patrol zmotoryzowany
- cieciówa – służba ochronna (zazwyczaj pod ambasadami, budynkami rządowymi)
- XWA – pracownik, używa się w formie XWA na literkę K jak Kowalski, ale: XWA na literkę W (podawane bez nazwiska) – alkohol
Narkotyki[edytuj]
- zobacz więcej: gwara narkotykowa
- sufitówka, białe, futro – amfetamina
- trawa, brokuły, bakanie – marihuana
- obwarzanki, kółka, tablety – extasy
- czekolada – haszysz
- słomka – heroina (wł. kompot makowy)