радіо
радіо (język karpatorusiński)[edytuj]
- transliteracja:
- radio
- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) radio
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
радіо (język ukraiński)[edytuj]
- transliteracja:
- radìo
- wymowa:
- ра́діо zobacz zasady wymowy ukraińskiej
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) fiz. …sposób przekazywania informacji za pomocą fal radiowych[1]
- (1.2) pot. radio (jeden ze środków masowego przekazu)[2]; audycje radiowe[3]
- (1.3) pot. radio, radioodbiornik[3]
- (1.4) pot. radio, rozgłośnia[3]
- odmiana:
- (1.1-2) [4][5]
przypadek liczba pojedyncza mianownik ра́діо dopełniacz ра́діо celownik ра́діо biernik ра́діо narzędnik ра́діо miejscownik на/у ра́діо wołacz ра́діо - (1.3-4) [4][5]
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik ра́діо ра́діо dopełniacz ра́діо ра́діо celownik ра́діо ра́діо biernik ра́діо ра́діо narzędnik ра́діо ра́діо miejscownik на/у ра́діо на/у ра́діо wołacz ра́діо ра́діо
- przykłady:
- (1.1) Теорети́чні заса́ди ра́діо були́ сформульо́вані англі́йським вче́ним Джеймсом Кларком Максвеллом 1878 ро́ку.[6] → Teoretyczne podstawy radia zostały sformułowane przez angielskiego naukowca Jamesa Clerka Maxwella w 1878 roku.
- (1.2) Офіце́р все ще слу́хав ра́діо, а денщи́к готува́в уже́ вече́рю.[1] → Oficer wciąż słuchał radia, a ordynans przygotowywał już wieczerzę.
- (1.3) Цю інформа́цію передали́ по ра́діо годи́ну тому́.[7] → Tę informację podano godzinę temu przez radio.
- (1.4) Про це він сказа́в в ефі́рі ра́діо НВ.[8] → Powiedział o tym na antenie radia NW.
- kolokacje:
- (1.2) ви́ступ на ра́діо → występ w radio • слу́хати ра́діо → słuchać radia
- (1.3) ввімкну́ти ра́діо → włączyć radio • слу́хати ра́діо → słuchać radia
- (1.4) працюва́ти ди́ктором на ра́діо → pracować jako spiker radiowy • слу́хати ра́діо → słuchać radia
- synonimy:
- (1.2) радіопереда́ча
- (1.3) радіоприйма́ч, pot. прийма́ч
- (1.4) радіоста́нція
- antonimy:
- hiperonimy:
- (1.2) засоби масової інформації; переда́ча
- (1.3) при́стрій
- (1.4) устано́ва
- hiponimy:
- (1.4) інтерне́т-ра́діо
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. ради́ст m, ради́стка ż
- czas. ради́рувати
- tem. słow. радіо-
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- Rezultat skrócenia ukr. радіотелегра́ф[9] będącego słowem międzynarodowym (por. franc. radiotélégraphie, pol. radiotelegraf, wł. radiotelegrafo). Pierwsza część ostatecznie wywodzi się z łac. radius → promień[9], druga z franc. télégraphe[10] < franc. télé- < gr. τῆλε → daleki + franc. -graphe < gr. -γραφία < gr. γράφω → pisać[11].
- por. białor. ра́дыё, bułg. ра́дио, chorw. radio, czes. rádio, dłuż. radio, głuż. radijo, mac. ра́дио, pol. radio, ros. ра́дио, serb. радио, słc. rádio, słń. rádio
- uwagi:
- por. телеба́чення
- źródła:
- ↑ 1,0 1,1 Hasło „РАДІО” w: Словник української мови. Академічний тлумачний словник (1970—1980).
- ↑ Hasło „ра́діо” w: Зоряна Куньч, Універсальний словник української мови, Wydawnictwo «Навчальна книга — Богдан», Tarnopol 2007, ISBN 966-692-462-5, s. 636.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Hasło „радіо” w: Словник UA - портал української мови та культури.
- ↑ 4,0 4,1 Hasło „ра́діо” w: Словники України online.
- ↑ 5,0 5,1 Hasło „Відмінювання слів іншомовного походження” w: Словник UA - портал української мови та культури.
- ↑ Hasło „Радіо” w: uk.wikipedia.org.
- ↑ Hasło „радіо” w: Orest Śpiwak, Marian Jurkowski, Ukraińsko-polski słownik syntaktyczny, Tyrsa, Warszawa 2003, ISBN 83-89085-04-6, s. 239.
- ↑ „Данілов допустив удар ЗСУ по Керченському мосту” w: Корреспондент.net.
- ↑ 9,0 9,1 red. О.С. Мельничук, В.Т. Коломієць, Т.Б. Лукінова, Г.П. Півторак, В.Г. Скляренко, О.Б. Ткаченко, Етимологічний словник української мови, t. 5. Р–Т, Наукова думка, Kijów 2006, ISBN 966-00-0816-3, s. 13.
- ↑ red. О.С. Мельничук, В.Т. Коломієць, Т.Б. Лукінова, Г.П. Півторак, В.Г. Скляренко, О.Б. Ткаченко, Етимологічний словник української мови, t. 5. Р–Т, Наукова думка, Kijów 2006, ISBN 966-00-0816-3, s. 538.
- ↑ Hasło „telegraph” w: Online Etymology Dictionary.